Sąd Pokoju we Włoszech.

Kim jest Giudice di Pace i czy może nim zostać adwokat we Włoszech?

Zanim odpowiemy na te pytania, na początku jednak dwa słowa o polskim wymiarze sprawiedliwości.

Sędzia Pokoju w Polsce to urząd, o którym mogliśmy się uczyć z lekcji historii. Pochodził on z wyborów mieszkańców poszczególnych okręgów sądowych i zajmował się głównie orzekaniem w drobnych sprawach cywilnych i karnych. Oprócz tych kompetencji jednym z głównych założeń tej instytucji było dążenie do pojednywania stron i łagodzenia sporów.

We Włoszech natomiast tzw. Giudice di Pace czyli w wolnym tłumaczeniu właśnie Sędzia Pokoju to instytucja funkcjonująca z powodzeniem od prawie trzydziestu lat. Musimy jednak pamiętać o tym, że mimo właściwie identycznych nazw, funkcjonujący we Włoszech Sędzia Pokoju nie oznacza dokładnie tych samych funkcji (a w szczególności sposobu powołania) co w Polsce i w innych państwach.

Przyjrzyjmy się zatem, jak to wygląda w Italii.

1.   W jaki sposób jest powoływany Giudice di Pace

Podstawa prawna, która daje możliwość rozpatrywania spraw przez Sędziego Pokoju znajduje się w przepisach zawartych we włoskim Kodeksie Postępowania Cywilnego (Libro II “Del Processo di Cognizione”, Titolo II “Del processo davanti al G.d.P.”, artt. 311-322). Giudice di Pace, w przeciwieństwie do polskiej wersji Sędziego Pokoju, nie jest powoływany w drodze wyborów, lecz poprzez nominację bezpośrednio przez konsylium wyłonione spośród zawodowych sędziów. Takie powołanie musi też zostać poprzedzone odpowiednim szkoleniem (tzw. tirocino).

Podstawą organizacji i funkcjonowania tego urzędu jest Ustawa z 1991 roku ( Legge 21 novembre 1991, n. 374 Istituzione del giudice di pace).

2.   Jakie kryteria należy spełnić, aby zostać Giudice di Pace?

Podstawowe wymogi, które należy spełnić alby móc orzekać jako włoski Sędzia Pokoju to przede wszystkim włoskie obywatelstwo, posiadanie pełni praw publicznych, brak karalności, ukończone studia prawnicze, brak nawiązanego stosunku pracy i przede wszystkim zdany egzamin adwokacki. Właśnie ze względu na ostatni wymieniony wymóg, wiele osób wybierających karierę adwokacką w pewnym momencie swojej drogi zawodowej decyduje się na objecie urzędu Giudice di Pace. Stąd też nie możemy mylić zawodowego sędziego (tzw. Magistrato) z Sędzią Pokoju.

Ponadto, aby móc ubiegać się o ten urząd, kandydaci powinni mieć ukończony trzydziesty rok życia.

3.   W jakich sprawach orzeka Giudice di Pace?

Postępowanie przed Giudice di Pace to wyjątek od zasady (jednak jedynie do określonej wartości sporu) tzw. przymusu adwokackiego polegającego na tym, że strona w sprawach sądowych we Włoszech powinna być zastępowana przez adwokata. Tym samym mamy pewną możliwość samodzielnego działania w naszych sprawach.

Najważniejsze typy spraw, które może rozpoznawać Giudice di Pace to  przede wszystkim sprawy cywilne do wartości sporu 5 tys. euro, jeżeli inne przepisy prawa nie zastrzegają konkretnych kompetencji dla zawodowego sędziego. Ponadto Giudice di Pace ma kompetencje w sprawach dotyczących szkód związanych z ruchem drogowym, w sprawach związanych z utrzymaniem części wspólnych budynków i w sprawach związanych z immisjami (czyli uciążliwościami) dokonywanymi przez sąsiadów.

Nie możemy też zapominać o jednej z najważniejszych ról Giudice di Pace, a mianowicie o obowiązku dążenia i zachęcania stron do ugodowego rozwiązania sporu.

Sama procedura działania przed Giudice di Pace charakteryzuje się zdecydowanie uproszczoną formą w stosunku do postępowania przed Tribunale (czyli przed „regularnym” Sądem), co nie oznacza powierzchowności tych działań. Sąd Pokoju może wzywać świadków, ekspertów stron lub biegłych w celu pełnego rozpoznania sprawy.

Jeśli chodzi o to czy można samodzielnie występować przed Sądem Pokoju, musimy wskazać na art. 82 Kodeksu Postępowania Cywilnego, zgodnie z którym strona może działać samodzielnie w sprawach do wartości sporu nieprzekraczających 1100 euro. Jednak na wniosek strony i w związku z konkretnymi okolicznościami sprawy, Sąd Pokoju może dopuścić do działania bez adwokata również w sprawach powyżej tej wartości.

Od orzeczeń Giudice di Pace przysługuje nam odwołanie do właściwego miejscowo Sądu (Tribunale).

4.   Gdzie znajdziemy właściwego dla nas Sędziego Pokoju.

Jeśli chodzi o „poszukiwanie” właściwego dla naszej sprawy Sędziego Pokoju, przede wszystkim trzeba wskazać na generalną zasadę, zgodnie z którą właściwym w danej sprawie będzie ten Giudice di Pace, w którego okręgu ma rezydencję strona pozwana. Jeśli potrzebujemy informacji o siedzibie i o danych kontaktowych Sądu Pokoju na danym terytorium, najpewniejszym źródłem będą strony internetowe Sądów poszczególnych okręgów.

Jeżeli potrzebujesz wsparcia prawnego we Włoszech w swoim biznesie lub szukasz włoskiego adwokata zapraszam do kontaktu na info@italialegal.pl

Autorka: Paulina Sewerzynska